Geluidsisolatie: overzicht mogelijkheden
Geplaatst: vr dec 04, 2015 10:01 am
Hallo allen,
Zoals ik in mijn busverhaal al kort had gemeld, ben ik begonnen met het inbouwen van de bus. Allereerst wil ik de isolatie goed tackelen. Hier op het forum zijn er verschillende topics aan besteed, zoals hier, hier, hier, hier en hier. Ter aanvulling hierop wil ik graag de resultaten van mijn online zoektocht hier delen.
Waarom mijn bevindingen hier delen?
• Een goed vertrekpunt voor forumleden die dit willen aanpakken
• Discussie over wat de beste strategie is, in rekenschap houdend dat iedereen andere wensen, aandachtspunten en budget heeft.
Laat ik beginnen met te stellen dat ik vooral geïnteresseerd ben in geluidsisolatie, dwz. het verminderen van motor-, rij- en omgevingsgeluid. Warmte-isolatie en een verbeterd geluid van de stereo komen secundair. Nogmaals, ik heb zelf nog niks gebruikt, maar probeer zo goed mogelijk samen te vatten wat ik op talloze fora in binnen- en buitenland heb gelezen.
Uiteraard heb ik als eerste de sites van onze sponsoren bekeken, maar hier was geen info te vinden over dit onderwerp, waardoor hieronder links staan naar commerciële bedrijven anders dan onze sponsoren. Wanneer dit een probleem is hoor ik dit uiteraard graag en zal ik de content aanpassen danwel verwijderen.[EDIT: uiteindelijk kwam ik er via een omweg achter dat onze MENEER SAM ook de good stuff verkoopt! Zie mijn volgende bericht]
Op deze sites staat veel info over het isoleren van auto's, busjes en campers:
* Sound Deadener Showdown
Was vroeger een ‘gewone’ particulier die allemaal testen uitvoerde, maar heeft inmiddels zijn eigen lijn. Shipping naar NL is niet mogelijk/niet te betalen maar veel info.
* http://www.carblogger.nl/auto-tuning/auto-isoleren/
Nederlandse blogger die zeer helder de verschillende mogelijkheden en stappen uit de doeken doet. Het overzicht van de automerken en hun manier van isoleren is erg tof.
ONTDREUNEN
Ik ben op zoek gegaan naar een alternatief voor het prijzige edoch zeer bewezen Dynamat. Grof gezegd zijn er twee groepen waar je naar toe kunt als alternatief:
1) Bitumen (asfalt) –achtige producten.
Materialen voor in de bouw, die ‘toevallig’ door de automotive branch zijn ontdekt. Wereldwijd is er een zeer grote groep liefhebbers van deze variant, vanwege het gigantische prijsverschil met Dynamat. Je kan het gewoon bij de bouwmarkt kopen, in Nederland bijv. van het merk Aquaplan. Verhitten met verfstripper en aan brengen met spuitlijm.
Iets luxere varianten hebben een lijmlaag en aluminium toplaag (wat stijfheid aan de bovenkant geeft en dus de trilling extra goed weet te dempen), zoals Peel and Seal en FatMat Rattletrap (dit bestaat schijnbaar uit een rubberachtige compound).
Beiden worden veel op Amazon en Ebay aangeboden (lees ook de comments!) voor zeer scherpe prijzen!
Gesteld nadeel, dat echter door de meerderheid van de gebruikers wordt ontkend: de geur van asfalt op warme dagen en het lekken/afvallen van panelen.
Hier een interessant topic op een American Classics forum, waar 11 pages lang lovende gebruikers aan het woord zijn.
Concluderend: de gemiddelde gebruiker is er erg tevreden hiermee, maar links en rechts geluiden van mensen die het verwijderd hebben vanwege de stank. Denk dat de vorm met alu toplaag hier minder last van heeft, zeker als daar ook weer vloerdelen etc over heen gaan.
2) CLD (Constrained Layer Damping)
Dit zijn platen opgebouwd uit laagjes aluminium en butyl en die daadwerkelijk voor geluidsdemping in voertuigen zijn ontwikkeld. Er wordt gesteld dat ze effectiever zijn en dat je dus minder nodig hebt. Geurvrij en zeer goede plakeigenschappen. Dynamat behoort zelf in deze categorie, maar is dus een van de duurste in zijn soort.
Hier enkele alternatieven:
Second Skin Damplifier
Bulk pack: 7,43 m2
.35 lbs. per square foot and a 6.5 mil thick foil
$ 360,94, dat is € 341,12 (inc shipping)
€ 45,91 p.m.2
Second Skin Damplifier PRO
Bulk pack: 7,43 m2
7,43 m2 voor $ 478.19, dat is € 451,93 (inc shipping)
€ 60,83 p.m.
RAAMmat BXII
7 m2 is $ 219,92, inc verzending echter $ 369,37
€ 52,77 p. m2
StP Gold
4m2 voor € 178,60
44,65 p. m2
Silent Coat Extra 4mm
€ 129,- voor 2,4 m2 (hier in NL te koop bij verschillende dealers)[EDIT: OOK BIJ MENEER SAM!]
€ 53,75 p m2
Silent Coat 2mm
€ 129,- voor 4 m2 (hier in NL, bij verschillende dealers)[EDIT: OOK BIJ MENEER SAM!]
€ 32,25 p. m2
En dit was de laagste prijs die ik voor Dynamat Xtreme vond online:
Dynamat Xtreme Bulk pack: 3,45 m2
ong € 212 Ebay (inc shipping)
€ 61,45 p. m2
Over het algemeen is men het er over eens dat de kwaliteit van Dynamat buitengewoon goed is, ook na al die jaren dat er concurrenten bij zijn gekomen. Second Skin Damplifier heeft ook louter goede reviews, maar is US based dus moet je voor veel geld laten bezorgen, evenals enkele anderen uit de lijst.
De meeste alternatieven zijn dus niet veel goedkoper dan Dynamat als je het echt per vierkante meter bekijkt, m.n. omdat het verschepen duur is en de invoerrechten hoog zijn.
Op Britse fora is men lyrisch over Silent Coat. Het is een product dat in Oost-Europa wordt gefrabiceerd (Litouwen als ik het goed onthouden heb) en erg gangbaar in Europa. De prijs is daarom als enige van de CLD’s echt significant lager dan Dynamat en het is bovendien is gewoon verkrijgbaar bij de Nederlandse vakhandelaar.
Eervolle vermelding:
Op het Britse Talk Audio forum is men zonder uitzondering uitzinnig over een zelf ontwikkeld spul van een gebruiker die luistert naar de illustere naam Loudboy. In elk sound proofing topic is er wel iemand (of een hele rits mensen) die zweert bij zijn zelf ontwikkelde goedje. Het is een 4 mm dik spul dat dmv verhitting aangebracht wordt en een rotsvast koek vormt tegen je beplating. Kost een paar tientjes, gaat er nooit meer af en weegt ik geloof wel 10 kg per m2, maar je hebt ook maar een paar vierkante meter nodig. Niemand weet of noemt waar het uit bestaat. Hoe je eraan komt? Lid worden van het forum en hem een PM sturen.
Lees dit maar eens...
AIRBORN SOUND
Met ontdreunen pak je een groot deel van het lawaai weg. Bij een busje zal je vanwege de grote hoeveelheid plaatmateriaal zeer veel winst pakken, maar wil je voor de full monty gaan, dan zal je het geluid dat zich door de lucht beweegt ook willen afvangen.
Hiervoor worden Closed Cell Foam matten gebruikt. Een soort yogamat, maar dan met een veel hogere dichtheid en dus een geluidsisolerende werking.
* Reimo X-trem
In Nederland en Duitsland erg gangbaar, oa verkrijgbaar bij de kampeerwinkel in Schijndel
10 mm dikte ongeveer € 7,25 p. m2 of 20 mm dikte voor € 13,25 p. m2 , zelf aanbrengen met lijm (wat het wel weer duurder maakt dus)
Vrij voordelig tov onderstaande varianten.
* Armacell Armaflex
Veel verschillende varianten, origineel bestemd voor isolatie machines en airco’s, Verkrijgbaar bij Bouwmaat/Technische Unie/etc.
Zelfs met de klantenkorting van mijn baas kon ik het niet voor minder dan ongeveer € 290,- voor 8 m2 vinden.
Zelfklevende variant verkrijgbaar
Duits draadje over mn Armacell en X-trem met veel technische gegevens
* Dynaliner van Dynamat.
Erg prijzig!!! Ongeveer € 150,- voor 1,11 m2!!!
* Silent Coat Isolator 6mm en 10mm
Zelfklevend
€ 40 p.m2 voor de 6mm en € 50 p.m2 voor de 10mm
* DODO liner 6mm en 9mm
Vanuit het Talk Audio forum wordt veel verwezen naar de site van Sound Deadening Shop, een Britse webstore. Dit is een budget-CCF, soort van huismerk.
€ 48,34 voor 1,8 m2 voor de 6mm versie.
* DODO Van Liner
Vergelijkbaar met hierboven, maar dan met extra isolatielaagje. Ook veelverkocht in deze webshop. In rol te verkrijgen dus voordelig per m2.
10 m2 voor € 138,14
Voor de volledigheid hier twee gangbare producten van over de oceaan, die hier niet te krijgen zijn:
* Ensolite
* Second Skin Overkill
VLOER EN MOTORRUIMTE
Voor de vloer en op voor op de motorruimte (vanuit het interieur) is er de optie om een laag Mass Loaded Vinyl aan te brengen, wederom een soort yogamat maar met een nog hoger soortelijk gewicht (en daarom dus minder geschikt voor de wanden).
Als je het dan helemaal goed wilt doen, moet je volgens de kenners tussen de ontdreuning en deze laag een laag CCF als ‘decoupler’ plaatsen, waardoor er een soort dubbelglas constructie ontstaat.
Vreemd genoeg vind je op Nederlandse en Duitse fora weinig info over MLV. Op Britse en Amerikaanse fora wordt er wel veel over gesproken.
Hier een link naar een MLV op een overzichtelijke en prettige Britse webshop. Deze rol heeft de decoupler er in verwerkt.
ABSORPTIE
Tot slot kan je nog met open cell structuren het restgeluid opvangen, net als het bekende eierschalen-foam in een geluidsstudio. Waar je met het CCF dmv een ondoordringbare laag het geluid weerkaatst en dus wilt zorgen dat het van buiten af niet je bus binnen komt, vang je het hier juist op en laat je het verdwalen in de celstructuur totdat het de energie afgegeven heeft in het schuim.
Volgens mij wordt het bijvoorbeeld in houten wielkasten geplaatst, die weer op de stalen wielkasten staan. Dus echt in klankkast achtige constructies. Als je nog ruimte over hebt zouden de zijwanden wellicht ook een goede plek zijn.
Heb hier zelf verder niet al te uitgebreid naar gekeken. Denk dat je het merendeel van het geluid weghaalt met de bovengenoemde combo's en dat de ‘bang for the buck’ (zoals dat in sommige draadjes zo mooi wordt omschreven) voor onze busjes niet zo hoog is.
In dit filmpjewordt echter wel goed getoond wat voor winsten er te behalen zijn, maar nogmaals, de vraag is of dit in de praktijk in onze busjes het verschil gaat maken.
Samengevat moet je jezelf de volgende vragen stellen:
- Wil ik een speciaal voor de automotive branch ontwikkelde alubutyl deadener of een ‘gewoon goedwerkend’ en veel goedkoper ‘bouwmarkt’ alternatief?
- Wil ik hier nog een 100% coverage laag overheen die de airborn sound opvangt?
- Wil ik op de vloer en motorruimte een laag Mass Layered Vinyl, dwz. een extra zware schuimlaag? En wil ik daar onder nog een ‘decoupler’, zoals sommige aanbieders en experts beweren dat nodig is?
Andere fora waar er veel over dit onderwerp geschreven is:
Camper Forum, Talk Audio (aanrader), Hifi Forum (Duits), Bulli Forum, Duits, The Samba (kan niet in het lijstje ontbreken... en DIY Mobile Audio
Al met al is het best een verhaal geworden. Ik begeef mijzelf pas sinds enkele dagen in deze wondere wereld en wil mezelf by no means een expert noemen. Wilde echter voor mezelf een overzicht van de enorme keuzemogelijkheden hebben, so why not share it?
In een volgend bericht zal ik de voor mij belangrijke afwegingen vermelden en jullie op de hoogte houden van mijn ervaringen.
Zoals ik in mijn busverhaal al kort had gemeld, ben ik begonnen met het inbouwen van de bus. Allereerst wil ik de isolatie goed tackelen. Hier op het forum zijn er verschillende topics aan besteed, zoals hier, hier, hier, hier en hier. Ter aanvulling hierop wil ik graag de resultaten van mijn online zoektocht hier delen.
Waarom mijn bevindingen hier delen?
• Een goed vertrekpunt voor forumleden die dit willen aanpakken
• Discussie over wat de beste strategie is, in rekenschap houdend dat iedereen andere wensen, aandachtspunten en budget heeft.
Laat ik beginnen met te stellen dat ik vooral geïnteresseerd ben in geluidsisolatie, dwz. het verminderen van motor-, rij- en omgevingsgeluid. Warmte-isolatie en een verbeterd geluid van de stereo komen secundair. Nogmaals, ik heb zelf nog niks gebruikt, maar probeer zo goed mogelijk samen te vatten wat ik op talloze fora in binnen- en buitenland heb gelezen.
Uiteraard heb ik als eerste de sites van onze sponsoren bekeken, maar hier was geen info te vinden over dit onderwerp, waardoor hieronder links staan naar commerciële bedrijven anders dan onze sponsoren. Wanneer dit een probleem is hoor ik dit uiteraard graag en zal ik de content aanpassen danwel verwijderen.[EDIT: uiteindelijk kwam ik er via een omweg achter dat onze MENEER SAM ook de good stuff verkoopt! Zie mijn volgende bericht]
Op deze sites staat veel info over het isoleren van auto's, busjes en campers:
* Sound Deadener Showdown
Was vroeger een ‘gewone’ particulier die allemaal testen uitvoerde, maar heeft inmiddels zijn eigen lijn. Shipping naar NL is niet mogelijk/niet te betalen maar veel info.
* http://www.carblogger.nl/auto-tuning/auto-isoleren/
Nederlandse blogger die zeer helder de verschillende mogelijkheden en stappen uit de doeken doet. Het overzicht van de automerken en hun manier van isoleren is erg tof.
ONTDREUNEN
Ik ben op zoek gegaan naar een alternatief voor het prijzige edoch zeer bewezen Dynamat. Grof gezegd zijn er twee groepen waar je naar toe kunt als alternatief:
1) Bitumen (asfalt) –achtige producten.
Materialen voor in de bouw, die ‘toevallig’ door de automotive branch zijn ontdekt. Wereldwijd is er een zeer grote groep liefhebbers van deze variant, vanwege het gigantische prijsverschil met Dynamat. Je kan het gewoon bij de bouwmarkt kopen, in Nederland bijv. van het merk Aquaplan. Verhitten met verfstripper en aan brengen met spuitlijm.
Iets luxere varianten hebben een lijmlaag en aluminium toplaag (wat stijfheid aan de bovenkant geeft en dus de trilling extra goed weet te dempen), zoals Peel and Seal en FatMat Rattletrap (dit bestaat schijnbaar uit een rubberachtige compound).
Beiden worden veel op Amazon en Ebay aangeboden (lees ook de comments!) voor zeer scherpe prijzen!
Gesteld nadeel, dat echter door de meerderheid van de gebruikers wordt ontkend: de geur van asfalt op warme dagen en het lekken/afvallen van panelen.
Hier een interessant topic op een American Classics forum, waar 11 pages lang lovende gebruikers aan het woord zijn.
Concluderend: de gemiddelde gebruiker is er erg tevreden hiermee, maar links en rechts geluiden van mensen die het verwijderd hebben vanwege de stank. Denk dat de vorm met alu toplaag hier minder last van heeft, zeker als daar ook weer vloerdelen etc over heen gaan.
2) CLD (Constrained Layer Damping)
Dit zijn platen opgebouwd uit laagjes aluminium en butyl en die daadwerkelijk voor geluidsdemping in voertuigen zijn ontwikkeld. Er wordt gesteld dat ze effectiever zijn en dat je dus minder nodig hebt. Geurvrij en zeer goede plakeigenschappen. Dynamat behoort zelf in deze categorie, maar is dus een van de duurste in zijn soort.
Hier enkele alternatieven:
Second Skin Damplifier
Bulk pack: 7,43 m2
.35 lbs. per square foot and a 6.5 mil thick foil
$ 360,94, dat is € 341,12 (inc shipping)
€ 45,91 p.m.2
Second Skin Damplifier PRO
Bulk pack: 7,43 m2
7,43 m2 voor $ 478.19, dat is € 451,93 (inc shipping)
€ 60,83 p.m.
RAAMmat BXII
7 m2 is $ 219,92, inc verzending echter $ 369,37
€ 52,77 p. m2
StP Gold
4m2 voor € 178,60
44,65 p. m2
Silent Coat Extra 4mm
€ 129,- voor 2,4 m2 (hier in NL te koop bij verschillende dealers)[EDIT: OOK BIJ MENEER SAM!]
€ 53,75 p m2
Silent Coat 2mm
€ 129,- voor 4 m2 (hier in NL, bij verschillende dealers)[EDIT: OOK BIJ MENEER SAM!]
€ 32,25 p. m2
En dit was de laagste prijs die ik voor Dynamat Xtreme vond online:
Dynamat Xtreme Bulk pack: 3,45 m2
ong € 212 Ebay (inc shipping)
€ 61,45 p. m2
Over het algemeen is men het er over eens dat de kwaliteit van Dynamat buitengewoon goed is, ook na al die jaren dat er concurrenten bij zijn gekomen. Second Skin Damplifier heeft ook louter goede reviews, maar is US based dus moet je voor veel geld laten bezorgen, evenals enkele anderen uit de lijst.
De meeste alternatieven zijn dus niet veel goedkoper dan Dynamat als je het echt per vierkante meter bekijkt, m.n. omdat het verschepen duur is en de invoerrechten hoog zijn.
Op Britse fora is men lyrisch over Silent Coat. Het is een product dat in Oost-Europa wordt gefrabiceerd (Litouwen als ik het goed onthouden heb) en erg gangbaar in Europa. De prijs is daarom als enige van de CLD’s echt significant lager dan Dynamat en het is bovendien is gewoon verkrijgbaar bij de Nederlandse vakhandelaar.
Eervolle vermelding:
Op het Britse Talk Audio forum is men zonder uitzondering uitzinnig over een zelf ontwikkeld spul van een gebruiker die luistert naar de illustere naam Loudboy. In elk sound proofing topic is er wel iemand (of een hele rits mensen) die zweert bij zijn zelf ontwikkelde goedje. Het is een 4 mm dik spul dat dmv verhitting aangebracht wordt en een rotsvast koek vormt tegen je beplating. Kost een paar tientjes, gaat er nooit meer af en weegt ik geloof wel 10 kg per m2, maar je hebt ook maar een paar vierkante meter nodig. Niemand weet of noemt waar het uit bestaat. Hoe je eraan komt? Lid worden van het forum en hem een PM sturen.
Lees dit maar eens...
AIRBORN SOUND
Met ontdreunen pak je een groot deel van het lawaai weg. Bij een busje zal je vanwege de grote hoeveelheid plaatmateriaal zeer veel winst pakken, maar wil je voor de full monty gaan, dan zal je het geluid dat zich door de lucht beweegt ook willen afvangen.
Hiervoor worden Closed Cell Foam matten gebruikt. Een soort yogamat, maar dan met een veel hogere dichtheid en dus een geluidsisolerende werking.
* Reimo X-trem
In Nederland en Duitsland erg gangbaar, oa verkrijgbaar bij de kampeerwinkel in Schijndel
10 mm dikte ongeveer € 7,25 p. m2 of 20 mm dikte voor € 13,25 p. m2 , zelf aanbrengen met lijm (wat het wel weer duurder maakt dus)
Vrij voordelig tov onderstaande varianten.
* Armacell Armaflex
Veel verschillende varianten, origineel bestemd voor isolatie machines en airco’s, Verkrijgbaar bij Bouwmaat/Technische Unie/etc.
Zelfs met de klantenkorting van mijn baas kon ik het niet voor minder dan ongeveer € 290,- voor 8 m2 vinden.
Zelfklevende variant verkrijgbaar
Duits draadje over mn Armacell en X-trem met veel technische gegevens
* Dynaliner van Dynamat.
Erg prijzig!!! Ongeveer € 150,- voor 1,11 m2!!!
* Silent Coat Isolator 6mm en 10mm
Zelfklevend
€ 40 p.m2 voor de 6mm en € 50 p.m2 voor de 10mm
* DODO liner 6mm en 9mm
Vanuit het Talk Audio forum wordt veel verwezen naar de site van Sound Deadening Shop, een Britse webstore. Dit is een budget-CCF, soort van huismerk.
€ 48,34 voor 1,8 m2 voor de 6mm versie.
* DODO Van Liner
Vergelijkbaar met hierboven, maar dan met extra isolatielaagje. Ook veelverkocht in deze webshop. In rol te verkrijgen dus voordelig per m2.
10 m2 voor € 138,14
Voor de volledigheid hier twee gangbare producten van over de oceaan, die hier niet te krijgen zijn:
* Ensolite
* Second Skin Overkill
VLOER EN MOTORRUIMTE
Voor de vloer en op voor op de motorruimte (vanuit het interieur) is er de optie om een laag Mass Loaded Vinyl aan te brengen, wederom een soort yogamat maar met een nog hoger soortelijk gewicht (en daarom dus minder geschikt voor de wanden).
Als je het dan helemaal goed wilt doen, moet je volgens de kenners tussen de ontdreuning en deze laag een laag CCF als ‘decoupler’ plaatsen, waardoor er een soort dubbelglas constructie ontstaat.
Vreemd genoeg vind je op Nederlandse en Duitse fora weinig info over MLV. Op Britse en Amerikaanse fora wordt er wel veel over gesproken.
Hier een link naar een MLV op een overzichtelijke en prettige Britse webshop. Deze rol heeft de decoupler er in verwerkt.
ABSORPTIE
Tot slot kan je nog met open cell structuren het restgeluid opvangen, net als het bekende eierschalen-foam in een geluidsstudio. Waar je met het CCF dmv een ondoordringbare laag het geluid weerkaatst en dus wilt zorgen dat het van buiten af niet je bus binnen komt, vang je het hier juist op en laat je het verdwalen in de celstructuur totdat het de energie afgegeven heeft in het schuim.
Volgens mij wordt het bijvoorbeeld in houten wielkasten geplaatst, die weer op de stalen wielkasten staan. Dus echt in klankkast achtige constructies. Als je nog ruimte over hebt zouden de zijwanden wellicht ook een goede plek zijn.
Heb hier zelf verder niet al te uitgebreid naar gekeken. Denk dat je het merendeel van het geluid weghaalt met de bovengenoemde combo's en dat de ‘bang for the buck’ (zoals dat in sommige draadjes zo mooi wordt omschreven) voor onze busjes niet zo hoog is.
In dit filmpjewordt echter wel goed getoond wat voor winsten er te behalen zijn, maar nogmaals, de vraag is of dit in de praktijk in onze busjes het verschil gaat maken.
Samengevat moet je jezelf de volgende vragen stellen:
- Wil ik een speciaal voor de automotive branch ontwikkelde alubutyl deadener of een ‘gewoon goedwerkend’ en veel goedkoper ‘bouwmarkt’ alternatief?
- Wil ik hier nog een 100% coverage laag overheen die de airborn sound opvangt?
- Wil ik op de vloer en motorruimte een laag Mass Layered Vinyl, dwz. een extra zware schuimlaag? En wil ik daar onder nog een ‘decoupler’, zoals sommige aanbieders en experts beweren dat nodig is?
Andere fora waar er veel over dit onderwerp geschreven is:
Camper Forum, Talk Audio (aanrader), Hifi Forum (Duits), Bulli Forum, Duits, The Samba (kan niet in het lijstje ontbreken... en DIY Mobile Audio
Al met al is het best een verhaal geworden. Ik begeef mijzelf pas sinds enkele dagen in deze wondere wereld en wil mezelf by no means een expert noemen. Wilde echter voor mezelf een overzicht van de enorme keuzemogelijkheden hebben, so why not share it?
In een volgend bericht zal ik de voor mij belangrijke afwegingen vermelden en jullie op de hoogte houden van mijn ervaringen.