Ben je zelf minder bedreven in het onderhoud? Dan is het een goed idee de puntjes te verruilen voor een ontsteking zonder bewegende delen.
De Theorie
De contactpuntjes leggen de "1" aansluiting van de bobine aan massa van het verdelerhuis. De puntjes worden opengeduwd door de verdeleras, die verbonden is aan de krukas.
Bij het onderbreken van de stroom (open puntjes) wordt de stroom door de buitenste spoel van de bobine onderbroken. De electronen in de binnenste spoel schrikken daardoor zo hard, dat er een hoogspanningslading beschikbaar komt op de middelste aansluiting van de bobine. Als de rotor dan toevallig voorbij de bougiekabel komt, stroomt deze hoogspanning naar de bougie om daar te vonken naar massa.
Sluiten de puntjes weer, dan wordt de bobine weer door de buitenste spoel opgeladen. De bobine krijgt zijn +12v vanaf het contactslot op aansluiting 15, loopt door aansluiting 1 naar de condensator, en maakt dan via de puntjes weer massa. Stroomkring gesloten.
De condensator voorkomt dat er een overmatige vonk springt tussen de puntjes bij openen en sluiten door de piek op te vangen.
Ingeschakeld contact = spanning op de bobine. De bobine werkt als weerstand in het systeem en wordt dus warm. Bus dus niet op contact laten staan, zonder dat de motor loopt. Dat sloopt de bobine.
De puntjes zitten vast in de verdeler en bepalen het ontstekingstijdstip. Het moment dat de puntjes open gaan, is het moment van ontsteking. Dit tijdstip wordt bepaald door twee factoren: het verdraaien van de hele verdeler (puntjes zitten vast op de verdeler, dus de orientatie van de puntjes tov van de as veranderd) en hoever de puntjes open gaan (het zogenaamde puntjes stellen).
Hoe ver deze puntjes open gaan bepaalt de contacthoek. Dit is de hoek die de verdeleras draait met gesloten (doorverbonden) punten. Deze hoek bepaalt de duur dat de bobine wordt opgeladen, maar ook bij openen de duur van de vonk.
Puntjes stellen we op 0,4mm maximale opening als uitgangspunt. Wil je nog precieser, dan gebruik je een contacthoekmeter (meestal onzinnig op standaard motoren).
Het probleem
Een ontsteking met puntjes is slijtage gevoelig. Immers loopt het asje op een kunststoffen nokje op de puntjes te duwen. Dit nokje slijt af en de puntjes gaan dan later en dichterbij open. Het ontstekingstijdstip wordt dan later en de motor gaat rotter lopen. Het asje moet dus altijd met wat dik (lager)vet worden gesmeerd.
Daarnaast wordt een vonk nooit volledig voorkomen op de puntjes zelf. Deze slaan vaak pitten in en/of de puntjes zijn niet mooi vlak meer. Dit slijt ook af. De puntjes bij het laatste worden ruimer en het ontstekingstijdstip wordt vroeger.
Contactpuntjes zijn dus van behoorlijke invloed op het ontstekingstijdstip. Ze moeten dus regelmatig (eens per half jaar) worden gecontroleerd, schoongemaakt of vervangen, en gesteld worden. Hoe vaker hoe beter. Vervang ook af en toe preventief eens de condensator. Zijn je puntjes binnen 100km weer ingeslagen? Dan is de condensator stuk.
Na het stellen van de contactpunten moet in de regel het ontstekingstijdstip weer gecontroleerd en gesteld worden, bij voorkeur met een stroboscoop. De eerste paar honderd kilometer is alles dan ideaal en perfect. Daarna begint de slijtage en verloop weer in te zetten, tot de volgende onderhoudsbeurt. Het stellen van punten en het op tijd zetten van de ontsteking kost je tussen de 30 en 60 minuten werkplaatstarief. Punten en condensator zijn een paar euro.
Dus:
- veel, regelmatig onderhoud
- eigenlijk alleen vlak na de beurt echt goed, daarna slijt het weer
- verlopen ontsteking zorgt voor slechtere verbranding, meer verbruik en mogelijk hogere motortemperaturen
De oplossing?
Puristen zullen zich altijd blijven beroepen op de contactpunten. Maar dat zijn veelal ook de mensen die zelf regelmatig het onderhoud op de puntjes doen. De oplossing is om dit deel van de onsteking te vervangen door een onderdeel waarbij er geen mechanische slijtage optreedt. Electronische ontsteking dus. Hierbij zijn er een aantal mogelijkheden (geavanceerde zaken als CDI hier even buiten gelaten):
Velleman kit
Dit is een leuk zelfbouwpakketje die voorkomt dat de punten in branden. Echter blijven de punten wel bestaan en maatgevend voor het tijdstip. Dus alleen het inbranden wordt voorkomen, de slijtage aan het kunststof nokje niet. Blijven stellen dus. Geen serieuze optie voor een onderhoudsvrij item.
123 Ignition
Dit is het andere uiterste van de Velleman kit. Hierbij wordt de hele onstekingstoren verwisseld door een computergestuurd systeem. Verkrijgbaar met en zonder vacuum. Als je niet aan een nieuwe verdeler toe bent, een erg dure investering. Wel een schitterend product overigens.
Electronische Puntjesvervangers
Deze units vervangen de puntjes door een magneetring en een electronisch contactblokje. Omdat er geen mechnische delen zijn en geen vonken meer tussen punten springen, is er ook geen slijtage. De condensator vervalt dus ook.
Er zijn meerdere varianten, maar de meest bekende zijn die van Pertronix en Compufire. Afgelopen weekend heb ik een Compufire in mijn handen gehad en ik was niet zo onder de indruk van de bouwkwaliteit. Helaas is dit de enige van de twee die rechtstreeks in Nederland te verkrijgen is.
De Pertronix Ignitor ziet er een stuk meer solide uit. Ik rij er zelf (en vele clubgenoten) ook al een heel tijdje mee rond.
De installatie van een Pertronix Ignitor is binnen 10 minuten gebeurt. Het moeilijkste is de ronden rubberen trekontlasting door het vierkante gaatje van de verdeler te krijgen. Vervolgens nog 1 keer de ontsteking afstellen met een stroboscoop en jaarlijks hoogstens even controleren.
Voordelen:
- Nooit meer puntjes stellen
- Ontsteking altijd keurig op tijd dus:
- Betere en stabiele loop tussen de gehele onderhoudsinterval en daardoor:
- In potentie een iets lager brandsstofverbruik en koeler lopende motor
Nadeel:
- Werkt het best met een goed werkende, krachtige bobine en goede bougiekabels
- Verkeerd om aansluiten is direct hartstikke kapot.
Dus:
Contactpunten:
Vervangen door Pertronics Ignitor:
-----------------------------------------------------------------------------------------
Net als de vorige keer zijn Bob (Airtime) en ik een nieuwe ronde groupbuy aan het opzetten om deze Ignitors met korting te halen uit het buitenland. Momenteel zoeken we een welwillende leverancier. De herkomst is afhankelijk van de totaalkosten eventueel met de BTW en de invoerrechten. De prijs wordt geschat op ongeveer € 70,00 tot € 75,00 excl. de verzending binnen Nederland. Hou het groupbuy gedeelte in de gaten. Ik zal voortgang ook verder posten.
Er zijn verschillende types voor verschillende ontstekingen, Bob en ik zullen proberen te helpen bij de selectie van het juiste type.
Ik overweeg om een inbouwdag te organiseren bij onze klusschuur. Of dit nog voor de winter gebeurt, is afhankelijk van de beschikbaarheid van de units. Verdere inhoud en opties volgen in de Groupbuy, zoals bijvoorbeeld bougiekabels en de Flamethrower bobine.
Nog even dit: Als je het onderhoud op je bus altijd LAAT doen, heb je de investering voor de Pertronix er na 1 onderhoudsbeurt al uit. Ten overvloede en voor de mensen die mij wat minder goed kennen: Bob en ik verdienen hier helemaal niks aan.
Zoekterm: AQ26W
)
